یکی از مفاهیم مربوط به مشخصه یک سیستم صوتی پاسخ فرکانسی آن سیستم صوتی میباشد و یکی از شاخص های پاسخ دامنه فرکانسی یک کامپوننت در حال انتقال انرژی (بارداری) پهنای باند میباشد. پهنای باند یک سیستم صوتی به بازه فرکانسی آن سیستم میگویند بطوری که سیستم صوتی در آن بازه فرکانسی اندازه دامنه مولفه های فرکانسی آن از 3db بیشتر کاهش نداشته باشد. هر کامپوننت برای انتقال سیگنال ولتاژ را میتوان یک فیلتر میان گذر در نظر گرفت. به شکل زیر نگاه کنید :
در شکل بالا یک کامپوننت ، پاسخ دامنه ای بین دو فرکانس f1 و f2 دارد و فرکانس f1 همان فرکانس قطع بالا میباشد و f2 فرکانس قطع پایین. پهنای باند این کامپوننت f2-f1 محاسبه میشود. اگر به مشخصه بلندگوها دقت کرده باشید این فرکانسهای f1 و f2 را در Specification میبینید و معنی آن اینست این بلندگو میتواند از فرکانس f1 (مثلا 40 هرتز) تا فرکانس f2 (مثلا 20 کیلو هرتز) را پوشش دهد. در حالت کلی هر چقدر بلندگو تعداد درایورهای بیشتری داشته باشد (مثلا 3way نسبت به 2way) پهنای باند (f2-f1) بیشتری داشته و محدوده بیشتری را پوشش میدهد. شکل زیر پاسخ فرکانسی دامنه یک بلندگو مدل Dynaudio Evidence Temptation را نشان میدهد :
هر چقدر رفتار یک سیستم در بازه فرکانسی (در حال انتقال انرژی) خطی تر باشد و پهنای باند آن بیشتر باشد و پاسخ فرکانس فاز آن نیز در این محدوده خطی تر باشد رفتار آن کامپوننت در Time Domain بهتر و پاسخ نهایی بهتر میباشد. یک سیستم صوتی باید در ناحیه شنوایی انسان (از 20 تا 20 کیلو هرتز) رفتاری خطی و پاسخ دامنه و فاز مناسبی برای انتقال ولتاژ در حالت بارداری (انتقال انرژی) داشته باشد. اگر کامپوننتی در DownStream مثلا بلندگو پهنای باند زیادی داشته باشد (و رفتاری خطی در کل بازه) و یک کامپوننت در Upstream مانند Pre Amplifier پهنای باند کمتر و رفتار غیر خطی تر در فرکانسهای Extreme احتمالا به مشکل بر خواهیم خورد چرا که اگر مونیتورینگ سیستم بیش از بازه فرکانسی الکترونیک را پخش کند معلوم نیست پاسخ نهایی سیستم چگونه باشد. تنها پهنای باند Upstream (به معنی f2-f1) مساله ساز نیست بلکه خطی رفتار کردن آن در هنگام انتقال انرژی و پاسخ فاز آن هم در بازه فرکانسی (خصوصا Extreme Frequency) مهم میباشد. اما جدا از مسائل تئوریک قضیه چیزی که من بدنبال نتیجه گیری آن هستم نوع انتخاب کامپوننت ها توسط شماست. تجربه نشان داده برای اینکه یک کامپوننت پهنای باند بیشتر ، رفتار خطی در انتقال انرژی در فرکانسهای Extreme و پاسخ فاز مناسبتری داشته باشد باید از قطعات بهتر و گران تر استفاده کند و این به معنی افزایش هزینه شماست. مثلا کمپانی Spectral یا GoldMund پهنای باند کامپوننت هایشان بالای 1Mhz میباشد و قیمت های آنها هم بالای 15000 دلار و یا Weiss Medea یک DAC با پهنای باند کامل میباشد و قیمتی نزدیک 10000 دلار دارد. سیستمی که پهنای باند آن برای گوش انسان کامل باشد Full Range یا Full Bandwidths نامیده میشود. یک سیستم صوتی در همه بخشها برای افزایش پهنای باند از شما هزینه بیشتری می گیرد و همه قسمتها مانند DAC ، Pre ، Power ، Interconnects ، Speaker Cable ، Connectors ، اتصالات و بلندگو همه و همه برای اینکه در بازه فرکانسی بیشتری رفتاری خطی داشته باشند هزینه بیشتری برای ساخت می گیرند. مساله اینجاست که حتی آکوستیک هم برای فرکانسهای پایین بهتر احتیاج به ابعاد بزرگتر دارد. نتیجه اینکه پهنای باند بیشتر یعنی هزینه بیشتر و اگر بودجه شما محدود است بسمت Full Range نروید. با بودجه زیر 10000 دلار بهتر است ابتدا یک بلندگو با پهنای باند متوسط (عموما 2way) انتخاب کنید نه یک بلندگوی Full range تا در انتخاب الکترونیک با خیال راحت تری حرکت کنید. اگر بلندگوی Full range بخرید باید نگران هزینه الکترونیک سیستم باشید و ممکن است با هزینه محدود به نتیجه مطلوب نرسید. بقول دوست خوبم لاکی نشنیدن فرکانسهای Extreme مانند زیر 40 هرتز خیلی بهتر هست تا اینکه زیر 40 هرتز رو با حالت ناهنجار Boom بشنویم.
Read More